Święto Pierwszej Dywizji Grenadierów Francja 1940
Zarząd Środowiska byłych Żołnierzy 1 Dywizji Grenadierów Francja 1940 serdecznie zaprasza na obchody Święta Dywizji, które odbędzie się 17 czerwca 2011 (piątek) przy pomniku Grenadierów na skrzyżowaniu Alei Stanów Zjednoczonych i ul. Grenadierów
Program uroczystości:
11.15 Sygnał trąbki „Uważajcie wszyscy”
11.20 Powitanie uczestników
11.25 Przypomnienie historii 1 dywizji Grenadierów
11.30 Złożenie wieńców
11.40 Uczczenie poległych i zmarłych minutą ciszy
11.50 Zakończenie uroczystości
Dywizja była pierwszą wielką jednostką Wojska Polskiego sformowaną we Francji. Jej formowanie rozpoczęto już w połowie września 1939 roku w obozie ćwiczebnym w Camp de Coëtquidan. Wtedy to w uzgodnieniu z rządem francuskim ogłoszono pobór polskich obywateli mieszkających we Francji oraz zaciąg ochotniczy wśród emigracji pochodzenia polskiego. 13 listopada 1939 Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał formalny rozkaz o sformowaniu 1 Dywizji Piechoty. Początkowo jej organizacją zajmował się gen. Stanisław Maczek, ówczesny dowódca oddziałów polskich w Coëtquidan. W styczniu 1940 dowódcą 1 Dywizji zostaje mianowany płk. dypl. Bronisław Duch (od 3 maja 1940 roku – generał brygady), który był faktycznym organizatorem dywizji.
Pod koniec kwietnia 1940 roku dywizja została skierowana w rejon Colombey-les-Belles w Lotaryngii, a następnie w połowie maja Lunéville. W dniu 18 maja 1940 roku weszła w skład XX korpusu armii francuskiej – składającego się z francuskiej 52 Dywizji Piechoty i grupy fortecznej Sarry, który znajdowała się w rejonie Sarry – jednego z odcinków linii Maginota.Początkowo poszczególne oddziały Dywizji zostały rozdzielone pomiędzy jednostki francuskie. Dopiero w dniu 14 czerwca 1940 roku, gdy Niemcy uderzyli na wojska francuskie – Dywizja wystąpiła jako całość, broniąc środkowego odcinka XX Korpusu. W dniu 15 czerwca 1940 roku Dywizja cały dzień broniła zajmowanego odcinka obrony, lecz z uwagi na wycofanie się francuskiej 52 Dywizji Piechoty, w nocy wycofała się w rejon Dieuze. Broniła się tam w dniu 16 czerwca, a jej artyleria razem z artylerią francuską powstrzymują natarcie II batalionu 499 niemieckiego pułku piechoty, zadając mu poważne straty (zginął między innymi dowódca tego batalionu, major Hutterer). W nocy dywizja wycofała się na linię kanału Marna – Ren gdzie zajęła pozycje obronne pod Lagarde. Broni tam pozycji przez następne dwa dni, lecz wobec rozbicia francuskiej 52 Dywizji Piechoty i wycofania się grupy fortecznej Sarry, wycofuje się w rejon lasów pod Baccarat. Zajmuje tam pozycje obronne w rejonie miejscowości Meriller. W dniu 19 czerwca 1940 roku XX Korpus zostaje okrążony a wraz z nim 1 Dywizja Grenadierów. W tym dniu 1 Dywizja Grenadierów zajmuje swoją ostatnią pozycję obronną w rejonie Neureville. W dniu 21 czerwca 1940 roku gen. bryg. Bronisław Duch wobec niemożności prowadzenia dalszych walk oraz podjęciu rozmów w sprawie kapitulacji Francji podjął decyzję o rozwiązaniu Dywizji i przedzieraniu się żołnierzy na południe Francji lub do Szwajcarii. Tego dnia Dywizja przestała istnieć. Części żołnierzy udało się dostać do Wielkiej Brytanii, w tym dowódcy dywizji gen. bryg. Bronisławowi Duchowi.
Straty 1 Dywizji Grenadierów w toku prowadzonych działań w trakcie kampanii francuskiej wyniosły 5200 żołnierzy.
za: pl.wikipedia.org